وسایل حمل و نقلی که محو می شوند!

بسیاری از ما کارتون و فیلم جذاب «کاراگاه گجت» را دیده ایم. زمانی که پیامی برای کاراگاه گجت می رسید، اعلام می شد پیام خود به خود از بین می رود. تاچندی قبل شاید چنین فناوری فقط در حد یک رؤیا بود. ابزاری که مأموریتش را انجام دهد و متلاشی شود.

مترجم: دکتر سمیه جولایی-بخش دانش و زندگی تبیان

گذر زمان نشان می دهد که هر روز ابزارهای ارتباطی ارزان تر شده و این ویژگی را می یابند که در فواصل جغرافیایی دور، مناطق صعب العبور، یا حتی دورافتاده ترین مناطق،  مأموریت شان را به بهترین نحو انجام دهند. آن هم بدون این که اثری از خودشان باقی بگذارند یا بازیابی آنها ساده باشد. پس هر وسیله و ابزاری هم مناسب این مأموریت ها نیست. برای حل این مشکل، دارپا -1- به دنبال ساخت ابزاری بود که به منابع برنامه ریزی شده محو (وارپ) -2-مشهور است؛ این ابزار می تواند دستور متلاشی شدن خودش را اجرا کند. این وسیله در داخل حس گرها یا بیرون آنها برای نظارت (مانیتورینگ)های محیطی یا برای تشخیص، و بهبودی بیماری ها استفاده شوند. اگر بخواهیم این وسیله در دست دشمن نیفتند یا دیگر نیازی به وجود آنها نباشد؛ دستور متلاشی شدن آنها اجرا می شود.

مواد جدیدی که از جنس  DARPA ساخته شده اند قادرند بعد از آن که در میدان جنگ استفاده شدند، یا پس از امدادرسانی، خودبه خود از بین بروند.
پرنده کوچولویی بسته ای به دست شما می رساند، و پیش از آنکه بگوئید:" متشکرم کوچولو"، پرنده در هوا محو می شود. چنین وسیله شگفتی، شاید ما را به دنیای سحرانگیز هری پاتر می برد، اما این واقعیت دارد و می تواند در مناطق دورافتاده، حادثه دیده و دست نیافتنی از این فناوری استفاده کرد.
آژانس پروژه های تحقیقاتی پیشرفته دفاعی (DARPA) به توسعه این سیستم تحویل دهنده پرداخت، شاخه ای از وزارت دفاع ایالات متحده مسئول توسعه فن آوری های جدید برای ارتش ایالات متحده از این فناوری های نو در زمینه های نظامی بهره می گیرد.

چندین سال پیش،  دارپا، منابع برنامه محو را به ساخت سیستم های الکترونیکی کوچک اختصاص داد که کارشان را انجام می دهند و از بین می روند. دارپا اعلام می کند، اگرچه ساخت چنین وسیله خود-ویرانگری ممکن است در ذهن ایجاد تضاد کند، اما سیستم های خود-ویرانگر برای برخی وضعیت ها مفیدند. برای نمونه فناوری های  پیچیده ( از قبیل حس گرهای محیطی یا ابزارهای ارتباطی ) اغلب در میدان های نبرد استفاده می شوند و پس از جنگ باقی می مانند، این ابزارها تا مدت ها بعد از جنگ در دسترسی افراد عادی قرار می گیرند و ممکن است خطرناک باشند. هم چنین ابزارهای الکترونیکی تهدیدی برای محیط زیست هستند؛ چون پس از مدتی در برابر شرایط آب و هوایی زنگ می زنند و تجزیه می شوند. اما ابزارهای جدید خود-ویرانگر دیگر چنین نگرانی را ایجاد نمی کند.

پژوهشگران وارپا به تازگی مواد جدیدی ساخته اند که می تواند در هوا خودبه خود از بین برود، این مواد پنل پلیمرهای کوچکی هستند که به سرعت از حالت جامد به گاز تبدیل می شوند. هم چنین پژوهشگران ماده ای شیشه ای ساخته اند که درون ابزارهای الکترونیکی تعبیه شده و پس از استفاده و انجام مأموریت به تکه های بسیار ریزی شکسته می شوند.
تروی اولسون -3- مدیر طرح دارپا در گزارشی در مورد این وسایل حمل و نقل نو گفت: «با چنین پیشرفتی در وارپا، می توان ساختمان ها و سازه های بزرگ تر یا سازه های قوی تری را تصور کرد که از این مواد ساخته شده اند و کاربرد های وسیع تری داشته باشند.»
نام پروژه بعدی این گروه «ایکاروس »-4- است. ایکاروس در پی ساخت سیستم های غیر پوششی است. نام این پروژه از افسانه های یونانی گرفته شده، زمانی که این اسطوره در هنگام پرواز به خورشید نزدیک می شد، بال های مومی اش ذوب می شد.

این اسطوره  به درون دریا می افتد و غرق می شود. اما پایان خوش تری برای دارپا ایکاروس پیش بینی می شود و ان این است که  طوری طراحی می شود تا بتواند بسته های کوچک و ظریف را به سلامت به مقصد برساند و سپس در هوا منهدم شود. وسائل پرنده می توانند برای تحویل چیزهایی استفاده شود، مانند غذا، آب، واکسن ها به افرادی که در قسمت های دورافتاده  جهان زندگی می کنند؛ یا حتی در زمان رخداد حوادث طبیعی نیازهای حیاتی افراد را به آنها برساند.  به طور طبیعی سازمان هایی که این منابع غذایی یا دارویی را پخش می کنند پس از چنین رخدادهایی مجبورند وسایل را جمع آوری کنند یا این که وسایل و ابزارها را به طبیعت بسپارند تا در چرخه طبیعی  تجزیه شوند.  اما قطعاً نمی توان در برابر این مسأله بی اعتنا بود. 
با این وجود دارپا معتقد است که نباید انتظار داشت این وسایل حمل و نقل کوچک و خود- ویرانگر جایگزین پست و پست چی یا حتی هواپیماهای بدون سرنشین باری شوند. این وسایل شگفت انگیز فقط در وضعیتی به کار می آیند که هیچ وسیله دیگری برای انجام کار وجود ندارد.

پی نوشت:

1- DARPA

2-VARP

3-  Troy olsson

4-ICARUS

- - , .